Hoe word je financieel onafhankelijk? (FIRE)

FIRE staat voor Financial Independence, Retire Early. Het is een beweging en levensstijl die draait om financiële onafhankelijkheid, zodat je (veel) eerder kunt stoppen met werken dan de standaard pensioenleeftijd.

Hoe werkt FIRE?

1. Je geeft bewust minder geld uit.
2. Je probeert je inkomen te verhogen.
3. Je probeert je spaarquote (het geld dat je overhoudt na het betalen van al je lasten) te verhogen en dat geld te investeren, bijvoorbeeld in indexfondsen of ETF's.
4. Je bouwt zo een vermogen op waarvan je (deels) kunt leven, zonder afhankelijk te zijn van een werkgever.

Waarom kiezen mensen voor FIRE?

Mensen kiezen voor FIRE omdat ze verlangen naar meer vrijheid en controle over hun eigen leven. Door financiële onafhankelijkheid na te streven, willen ze niet langer afhankelijk zijn van een vaste baan of een werkgever. Dit geeft ruimte om zelf te bepalen hoe ze hun tijd invullen, bijvoorbeeld door te reizen, meer tijd met familie door te brengen of zich te richten op persoonlijke projecten en hobby’s.

Daarnaast biedt FIRE een gevoel van veiligheid en flexibiliteit, vooral in onzekere tijden: je bouwt een buffer op waarmee je onvoorziene kosten, zoals bij werkloosheid of gezondheidsproblemen, beter aankunt.

Voor veel mensen draait FIRE dus niet alleen om eerder stoppen met werken, maar vooral om de vrijheid om te kiezen wat echt belangrijk voor ze is en hun leven in te richten op hun eigen voorwaarden

Wanneer je jezelf financieel onafhankelijk kunt noemen, is sterk afhankelijk van je persoonlijke situatie. Hoe minder geld je nodig hebt om te leven, hoe minder geld je hoeft te sparen om de rest van je leven te financieren.

Aanhangers van de FIRE-beweging maken vaak gebruik van de 4%-regel om te bepalen wanneer je financieel onafhankelijk bent. Volgens deze regel ben je financieel onafhankelijk als jouw jaarlijkse uitgaven niet meer dan 4% bedragen van je opgebouwde vermogen. Dit houdt dus in dat je vermogen stabiel blijft, terwijl je elk jaar 4% van je vermogen gebruikt om te leven.

FIRE-aanhangers proberen dus 25 keer hun jaaruitgaven bij elkaar te sparen, zodat ze daarna van het 4% rendement dat dit vermogen jaarlijks genereert kunnen leven.

Droom je van volledige financiële onafhankelijkheid? Dan heb je een flinke dosis geduld, discipline en een blik op de lange termijn nodig. De volgende 5 stappen helpen je bij het structureren van je plan om financieel onafhankelijk te worden:

1. Bepaal waarom en wanneer je financieel onafhankelijk wil zijn

Voor sommigen betekent financiële onafhankelijkheid dat ze nooit meer hoeven werken. Voor anderen betekent het dat hun schulden zijn afgelost of dat ze de mogelijkheid hebben om een jaar op wereldreis te gaan. Als je je persoonlijke financiële doelen duidelijk voor ogen hebt, en weet wanneer je deze wilt bereiken, is het eenvoudiger je strategie te bepalen en je doelen te halen.

2. Bereken je huidige vermogen

Tel je bezittingen (spaargeld en beleggingen) bij elkaar op en trek eventuele schulden daarvan af. Bereken vervolgens met de bovengenoemde 4% regel wat je streefbedrag is om financieel onafhankelijk te worden. Vervolgens vergelijk je het streefbedrag met je huidige vermogen. Dan zie je hoe ver je van je doel bent verwijderd en wat je bij elkaar moet sparen.

3. Verlaag je uitgaven

Als je je uitgaven verlaagt, kun je je streefbedrag sneller bij elkaar sparen. Bovendien hoef je dan minder bij elkaar te sparen om na FIRE dezelfde levensstandaard te houden. Bekijk of je kunt besparen op je woonlasten, vervoer, verzekeringen en dagelijkse boodschappen. Dat kan je al veel opleveren. Bedenk wel dat je bezuinigingen realistisch moeten zijn, anders zijn ze niet vol te houden.

4. Vergroot je inkomen

Het is gemakkelijker om je inkomen te vergroten dan om je uitgaven te blijven verlagen. Aan je inkomsten verhogen zit namelijk geen grens, aan het verlagen van je uitgaven wel. Je kunt bijvoorbeeld extra uren gaan werken of een eigen bedrijf opzetten. 

Ook kun je ervoor zorgen dat je op een passieve manier meer inkomsten genereert. Bijvoorbeeld door het spaargeld dat je al hebt op een slimmere manier aan het werk te zetten. Hetzelfde bedrag aan spaargeld kan namelijk veel meer opleveren als je het op een spaarrekening met hogere spaarrente stalt. Sparen in het buitenland levert tegenwoordig meer op dan in Nederland. In andere EU-landen krijg je tot wel 1,86% rente per jaar op vrij opneembare spaarrekening en tot wel 3,20% rente per jaar op een depositorekening waar je je geld voor langere tijd vastzet. Je kunt je geld natuurlijk ook aan het werk zetten door te gaan beleggen.

• Lees ook: kun je leven van je spaargeld?

5. Wees geduldig en creatief

Neem geen overhaaste beslissingen en vooral rustig de tijd om te bedenken wat echt belangrijk voor je is. Je kunt je levensstijl wel compleet veranderen om zo snel mogelijk financieel onafhankelijk te worden maar dan blijft de vraag of je daar wel echt gelukkig van wordt. Misschien voel je je ook al tevreden als je een dag minder kunt gaan werken.

Denk bijvoorbeeld ook na over creatieve mogelijkheden om je inkomen te vergroten. Blijf bijvoorbeeld investeren in jezelf en volg een cursus zodat je kunt onderhandelen over een hoger salaris. Of schrijf als ervaringsexpert een boek over FIRE worden en verdien extra met de royalties.

Als je de smaak te pakken hebt en merkt dat je bijvoorbeeld je uitgaven nog verder kunt verlagen om je vermogen sneller te laten groeien, is het verstandig om je financiële doelen en situatie steeds opnieuw onder de loep te nemen. Je kunt overwegen om een onafhankelijk financieel adviseur in de arm te nemen en bijvoorbeeld advies te verzamelen over slimmere beleggingsmogelijkheden.

Zoals gezegd is de basisberekening om financieel onafhankelijk te worden relatief simpel: geef minder uit dan dat je verdient en spaar of beleg het verschil. Om extra snel FIRE te worden, is het belangrijk dat je zo snel mogelijk begint met sparen of beleggen. Hoe eerder, hoe beter.

Blijf je er wel van bewust dat beleggen risico’s met zich meebrengt. Doe dit dus alleen met geld dat je echt kunt missen. Als je spaart bij Raisin, vangt het stabiele rendement de volatiliteit van je beleggingen op. En vergeet niet: bij FIRE gaat het erom dat jij zelf de controle over je leven houdt en kunt kiezen voor wat jij belangrijk vindt.

Sparen kan een uitstekende bijdragen leveren aan het vervullen van FIRE. Echter, als je spaargeld boven een bepaald bedrag uitkomt, dien je vermogensbelasting af te dragen. Voor fiscaal jaar 2025 (belastingopgave in 2026) is het maximale bedrag dat je belastingvrij kunt sparen, is € 57.684 of € 115.368 voor fiscale partners. 

Bedragen die boven deze vrijstelling uitkomen, dienen te worden opgegeven in box 3 van de belastingopgave.