Jak zacząć oszczędzać krok po kroku? Instrukcja

Strona główna > Poradnik oszczędzania > Jak zacząć oszczędzać?

Jak pokazują wyniki badania Ipsos „Opinie Polaków o sytuacji zakupowej i oszczędzaniu”, aż 68% Polaków uważa, że warto oszczędzać. Nie wszyscy jednak wiedzą, jakie podjąć działania, aby poprawić stan swoich finansów.

Sprawdźmy, jak zacząć oszczędzać pieniądze, aby robić to w skuteczny i bezpieczny sposób. W naszym poradniku przedstawiamy sprawdzone metody.

Oszczędzanie pieniędzy to ważna umiejętność, jednak nie każdemu to wychodzi. Na przeszkodzie stać mogą różne czynniki, jednak ze wszystkimi można sobie poradzić.

Należy odpowiednio się zmotywować i uświadomić sobie, jakie korzyści niesie za sobą odkładanie pieniędzy na przyszłość i budowanie finansowego bezpieczeństwa. O jakich konkretnie korzyściach mowa?

Posiadając wolne środki na koncie oszczędnościowym czy lokacie bankowej, nie trzeba się martwić nagłymi wydatkami. Awaria sprzętu domowego, konieczność przeprowadzenia pilnego remontu czy poniesienie dodatkowych kosztów leczenia nie będą już spędzać snu z powiek i nie zmuszą do zaciągnięcia kosztownej pożyczki.

Prowadzenie budżetu i budowanie oszczędności to sposoby na zapewnienie sobie poczucia bezpieczeństwa i kontroli nad swoimi finansami. Mając świadomość posiadania odpowiedniego zaplecza finansowego, o wiele łatwiej podejmować ważne decyzje i cieszyć się życiem.

Jednym z kluczowych argumentów, by zacząć oszczędzać, jest efekt procentu składanego. Dzięki niemu oszczędności na koncie oszczędnościowym przyrastają, ponieważ naliczony za dany miesiąc zysk z odsetek zwiększa podstawę ich obliczania w kolejnym terminie kapitalizacji.

Regularne odkładanie pieniędzy pozwala z czasem na zgromadzenie znacznego kapitału, który można przeznaczyć na większe wydatki – np.:

• zakup mieszkania, sprzętu elektronicznego AGD/RTV, samochodu czy mebli,

• remont domu,

• edukację dzieci,

• wymarzone wakacje,

• własny rozwój zawodowy lub osobisty.

Oszczędzanie zbliża tym samym do realizacji marzeń, które dziś mogą wydawać się wręcz nierealne.

Popularnym celem oszczędnościowym Polaków jest również odkładanie na dodatkową emeryturę, spłatę długów czy zbudowanie finansowej poduszki bezpieczeństwa.

Oszczędzanie pieniędzy sprzyja wykształceniu zdrowych nawyków finansowych. Pozwala lepiej zarządzać swoimi pieniędzmi, unikać impulsywnych zakupów, a nawet osiągnąć upragnioną wolność finansową.

Oszczędzanie pieniędzy często łączy się z poznawaniem różnych sposobów pomnażania zgromadzonego kapitału – m.in. lokat terminowych, kont oszczędnościowych czy obligacji skarbowych.

Kiedy już zgromadzimy większą kwotę pieniędzy i nabierzemy doświadczenia, przyjdzie czas na inwestowanie, np. na giełdzie. Zyskujemy wtedy szansę na znacznie większe zyski, ale musimy być świadomi ryzyka i możliwości utraty nawet całości zainwestowanych środków.

Przyjmijmy, że chcemy zacząć oszczędzać pieniądze. Tylko pytanie brzmi, jak robić to skutecznie? Niewątpliwie jest to spore wyzwanie, ale posiadając dobry plan działania oraz odrobinę samozaparcia, z pewnością możliwe do zrealizowania.

Ustalenie celów finansowych odpowiednio nas zmotywuje i nada kierunek podejmowanym działaniom. Można wyróżnić cele krótkoterminowe (np. wakacje) i długoterminowe (np. zakup mieszkania, emerytura).

Cel oszczędnościowy powinien być:

• realny,

• mierzalny,

• dostosowany do możliwości finansowych oszczędzającego.

Warto określić, co chcemy osiągnąć i w jakim czasie. Należy również ustalić, ile pieniędzy potrzebujemy i na jakie oszczędności pozwala domowy budżet.

Aby szybko nie stracić motywacji, dobrze będzie zapisać swój cel na kartce papieru czy pulpicie komputera – zwiększa to szansę na jego realizację.

Zobacz, jak oszczędzać metodą Kakebo.

Gdy już znamy swoje cele finansowe, pora przygotować budżet domowy. Zrozumienie swoich wydatków i przychodów to klucz do skutecznego oszczędzania.

Można wykorzystać do tego kartkę papieru i długopis lub skorzystać z profesjonalnych programów i aplikacji. Analiza dochodów i wydatków pozwala wyciągnąć pewne wnioski i nakreślić dalsze działania.

Bardzo możliwe, że uda się znaleźć jakieś koszty, z których można bez większego trudu zrezygnować lub je ograniczyć. W przypadku większości osób do kategorii zbędnych wydatków zaliczają się m.in.:

• alkohol, papierosy i używki,

• gry hazardowe,

• obiady na mieście,

• abonamenty, subskrypcje i karnety, z których nie korzystamy.

Jeśli już zmniejszymy wydatki i nie mamy przestrzeni do ich dalszej optymalizacji, potrzebujemy dodatkowych pieniędzy. Warto wtedy:

• poprosić szefa o podwyżkę,

• rozważyć zmianę pracy na lepiej płatną,

• podjąć się dorywczych zajęć zarobkowych,

• zainwestować w wynajem garażu/komórki lokatorskiej,

• sprzedać niepotrzebne przedmioty na platformach internetowych.

Rachunki za prąd i wodę mogą stanowić istotną część wydatków w domowym budżecie. Często spore oszczędności zapewnia już wprowadzenie paru drobnych zmian.

Jak zacząć oszczędzać pieniądze w tym obszarze? Warto wypróbować kilka poniższych sposobów.

1. Wymiana tradycyjnych żarówek na LED.
2. Korzystanie z energooszczędnych urządzeń AGD i RTV.
3. Wyłączanie światła za każdym razem po opuszczeniu pomieszczenia.
4. Odłączanie sprzętów z gniazdek zamiast ich pozostawiania w trybie czuwania.
5. Założenie perlatorów na krany.
6. Korzystanie z pryszniców zamiast wanny.
7. Pranie ubrań przy zastosowaniu trybu ekologicznego.
8. Zbieranie wody deszczowej do podlewania roślin.
9. Niepozostawianie odkręconego kranu w czasie mycia zębów.
10. Włączanie pralki tylko wtedy, gdy wsad jest pełny.

Spłacany kredyt lub pożyczka to nie tylko zbędny wydatek, ale również duże obciążenie psychiczne i niepotrzebne koszty. Takie produkty finansowe są na ogół wysoko oprocentowane, a na pewno wyżej niż lokaty czy konta oszczędnościowe.

Warto w miarę możliwości nadpłacać swoje zobowiązania i spłacić w pierwszej kolejności te długi, które wiążą się z najwyższymi odsetkami. Dzięki temu będzie można istotnie odciążyć budżet domowy. Spróbujmy również negocjować z bankiem lepsze warunki spłaty lub rozważmy kredyt konsolidacyjny.

Dobrze przemyślana strategia działania pomaga w efektywnym oszczędzaniu, dlatego warto poświęcić nieco więcej czasu na jej dopracowanie. Powinna ona dostarczać odpowiedzi m.in. na następujące pytania:

1. Za pomocą jakich metod i narzędzi osiągniemy obrany cel oszczędnościowy?

2. Ile pieniędzy chcemy oszczędzać każdego miesiąca?

3. Gdzie lokować pieniądze?

4. Co robić z oszczędnościami, gdy zbierzemy już większą sumę?

Jak zacząć oszczędzać pieniądze? Przede wszystkim odkładanie środków nie powinno być chaotycznym działaniem, ale precyzyjnie zaplanowaną akcją. Warto przeanalizować sporządzony budżet i zastanowić się, ile jesteśmy w stanie oszczędzać każdego miesiąca. Należy też zwrócić uwagę na oprocentowanie depozytu – im wyższe, tym lepiej.

Pierwszym celem oszczędnościowym powinno być zbudowanie poduszki finansowej, czyli funduszu awaryjnego, który zapewnia bezpieczeństwo w razie nagłych wydatków czy utraty dochodów – np. z powodu zwolnienia z pracy, choroby czy śmierci współmałżonka.

Zaleca się, aby w ramach poduszki bezpieczeństwa zebrać oszczędności pokrywające 6-miesięczne wydatki. Nie jest to jednak sztywna reguła – warto zebrać taką kwotę, która zapewnia spokojny sen i redukuje niepotrzebny stres.

Kiedy uda się już zbudować poduszkę finansową i pozbędziemy się długów, możemy pomyśleć o zainwestowaniu części pieniędzy w bardziej ryzykowne instrumenty – np. fundusze inwestycyjne czy akcje.

Warto zacząć od małych kroków i odpowiednio przygotować się do działania – trzeba wiedzieć, w co inwestujemy ciężko odłożone pieniądze i mieć świadomość ryzyka, na jakie się godzimy. Zawsze należy wykonać indywidualny research przed podjęciem decyzji. Jeśli nie dopuszczamy żadnych strat, pozostańmy przy oszczędzaniu na lokatach.

Przegląd budżetu na koniec miesiąca to dobra praktyka, która pozwala na ocenę postępów i dostosowanie strategii do zmieniających się warunków.

Rosnące rachunki, zmiana pracy czy pojawienie się dodatkowych wydatków, związanych chociażby z edukacją dzieci, to zdarzenia, które warto wziąć pod uwagę. Mają one duży wpływ na budżet domowy i możliwości oszczędzania.

Każdego miesiąca dobrze jest sprawdzać, czy trzymamy się ustalonych limitów i czy osiągamy swoje cele. Jeśli widzimy, że coś przestaje działać, nie zwlekajmy zbyt długo z podjęciem niezbędnych kroków, aby zoptymalizować strategię oszczędzania i poprawić stan swoich finansów.

Dzięki regularnemu monitoringowi będzie łatwiej trzymać w ryzach rachunki i domowe wydatki, a tym samym efektywniej oszczędzać pieniądze. Zyskujemy też pewność, że zaoszczędzone dotychczas pieniądze ciężko pracują na naszą przyszłość.

Zobacz, jak mądrze oszczędzać pieniądze na później.

Jak nauczyć się oszczędzać, aby uniknąć niepotrzebnych błędów i skutecznie pomnażać swój kapitał? Warto poświęcić swój czas na zdobywanie wiedzy, np. poprzez:

• czytanie internetowego poradnika oszczędzania Raisin i innych blogów finansowych,

• słuchanie audiobooków i oglądanie podcastów ekonomicznych,

• czytanie książek i e-booków o tematyce finansowej.

Oszczędzać pieniądze i inwestować możesz na wiele różnych sposobów. Na początek postaw na dwa najprostsze rozwiązania – konto oszczędnościowe lub lokatę.

Są to produkty bankowe, które podlegają ochronie systemu gwarantowania depozytów. Oznacza to, że klient odzyska wpłacony kapitał do limitu 100 000 euro (lub równowartości tej sumy w lokalnej walucie), jeśli dojdzie do upadku banku. Gdy ma więcej wolnych środków, może wpłacić je na kilka kont w różnych bankach, dzięki czemu uniknie ryzyka utraty pieniędzy.

Poniższa tabela pokazuje najważniejsze różnice między lokatą bankową a kontem oszczędnościowym. Oprocentowanie może się różnić w zależności od banku i warunków promocji.

Rachunek oszczędnościowy doskonale sprawdza się do gromadzenia środków na przyszłe cele. Dlaczego? Poznaj jego najważniejsze zalety.

1. Możliwość sięgnięcia w dowolnej chwili po swoje pieniądze. Takie depozyty bankowe sprawdzają się więc świetnie do budowania poduszki finansowej na nieprzewidziane wydatki. Zazwyczaj jeden przelew wychodzący w miesiącu jest bezpłatny.

2. Plany oszczędzania. Dzięki nim nie trzeba pamiętać o regularnych wpłatach, należy ustawić kwotę, którą bank automatycznie pobierze z konta osobistego, a także częstotliwość takich transakcji. Dowiedz się więcej o planach oszczędzania.

3. Elastyczne warunki oszczędzania. Można wpłacać na rachunek dowolną kwotę pierwszego depozytu, a następnie nowych środków. Oszczędzający sam decyduje, po jakim czasie zakończy oszczędzanie i wypłaci zgromadzone środki.

4. Dodatkowy zysk brutto dzięki procentowi składanemu. Po każdej kapitalizacji naliczone odsetki zwiększają podstawę ich naliczania w kolejnym okresie oszczędzania. Działa to jak efekt kuli śnieżnej i sprawia, że z każdym miesiącem kapitał rośnie.

5. Konkurencyjne oprocentowanie w ramach ofert promocyjnych. Najczęściej banki kierują je do nowych klientów, a także na nowe środki.

Jeśli wolimy zamrozić oszczędności na określony czas – np. 3 lub 6 miesięcy, warto sprawdzić ofertę lokat terminowych w Raisin. Poznajmy ich najważniejsze zalety.

1. Zazwyczaj wyższe oprocentowanie niż na koncie oszczędnościowym. Można dzięki temu zarobić więcej na odsetkach i szybciej zrealizować finansowe cele.

2. Lokata bankowa pozwala przewidzieć wysokość odsetek z góry – jeśli nie wypłacisz środków przed końcem umowy. Oprocentowanie pozostaje stałe, ale rzeczywisty zysk zależy m.in. od wysokości podatku oraz warunków konkretnej oferty.

3. Mechanizm zniechęcający do przedwczesnego przerwania oszczędzania. Ryzyko utraty odsetek zniechęca do wypłaty pieniędzy przed zakończeniem lokaty. Dzięki temu łatwiej jest osiągnąć zakładany cel oszczędnościowy.

4. Możliwość założenia lokaty odnawialnej. Przedłuża się ona wtedy na ten sam okres po zakończeniu wcześniej ustalonego terminu. Nie trzeba więc poświęcać czasu na poszukiwanie innych ofert.

5. Wygoda oszczędzania. Wpłacamy depozyt i czekamy do czasu zakończenia lokaty na odbiór kapitału wraz z naliczonymi odsetkami.

6. Możliwość dopasowania okresu oszczędzania do swoich potrzeb. Dostępne są m.in. lokaty na:

• 1 miesiąc,

• 3 miesiące,

• 6 miesięcy,

• rok,

• 2 lata,

• 3 lata,

• 4 lata,

• 5 lat.

Z poniższej tabeli można dowiedzieć się, ile wyniosą orientacyjnie odsetki z lokaty 5% w różnych wariantach wysokości wpłaconego depozytu. Obliczenia uwzględniają podatek od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki) w wysokości 19%. Jednak zawsze warto mieć na uwadze ryzyko inflacji.

Jeżeli chcesz mieć szansę na ponadprzeciętne zyski i akceptujesz ryzyko straty, możesz zainwestować w różne instrumenty finansowe, w tym:

• akcje giełdowe,

• obligacje korporacyjne,

• fundusze inwestycyjne,

• ETF-y,

• metale szlachetne i inne surowce.

Ile można zarobić dzięki inwestycjom? Zależy to przede wszystkim od warunków rynkowych, momentu wejścia i wyjścia oraz zakładanego poziomu ryzyka.

By nie popełnić niepotrzebnych błędów, warto zadbać wcześniej o odpowiednią edukację finansową i dowiedzieć się jak najwięcej o wybranej formie inwestycji. Niezbędne może okazać się także systematyczne analizowanie rynku.

Należy pamiętać, że każda inwestycja wiąże się z istotnym ryzykiem straty kapitału. Dlatego najlepiej przeznaczać na taki cel jedynie te środki, których nie potrzebujemy na bieżące potrzeby i ich strata nie byłaby zbyt bolesna dla rodziny.

Dobrą praktyką jest także zbudowanie poduszki bezpieczeństwa przed rozpoczęciem inwestycji oraz określenie własnej tolerancji ryzyka. Warto pamiętać o tym, że powyższy fragment nie stanowi rekomendacji inwestycyjnej.

Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady inwestycyjnej ani podatkowej.